Ώς γνωστόν η τελευταία σύνοδος της ΕΕ περιελάμβανε ορισμένες πολύ σημαντικές αποφάσεις για την Ελλάδα:

  1. Επιμήκυνση του χρέους με μείωση του επιτοκίου. Έτσι η αποπληρωμή του δανείου μετατίθεται σε μεγάλο βαθμό μετά το δύσκολο διάστημα 2013 – 2015 (κατα το οποίο έχουμε πολύ μεγάλες λήξεις ομολόγων). Η μείωση του επιτοκίου είναι κατά μία μονάδα. Εξαιτίας όμως του γεγονότος ότι το βασικό επιτόκιο είναι σε euribor (και επομένως κυμαινόμενο) η τελική ελάφρυνση εξαρτάται απο την μελλοντική πορεία των βασικών επιτοκίων στην Ευρωζώνη. Γενικά αναμένεται ότι η ΕΚΤ θα προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων της μέσα στο 2011 (λόγω πληθωριστικών πιέσεων) με συνέπεια την ώθηση του euribor και την αύξηση της επιβάρυνσης για την Ελλάδα.
  2. Παροχή δυνατότητας στο EFSF (και μελλοντικά στο ESM) για απευθείας αγορά ομολόγων απο προβληματικές χώρες στην πρωτογενή αγορά με παράλληλη αύξηση των πόρων των ταμείων. Ουσιαστικά εξασφαλίζεται η κάλυψη των δανειακών αναγκών της χώρας για τα επόμενα χρόνια, ακόμα και αν δεν καταφέρει να βγεί τελικώς στις αγορές. Οι ειδικότεροι όροι της παροχής αυτής φαίνεται ότι θα καθορίστουν σε επόμενο στάδιο (ίσως στη σύνοδο κορυφής της 25ης Μαρτίου).
  3. Για την ώρα δεν επιτράπηκε η (επαν)αγορά ομολόγων στη δευτερογενή αγορά. Καθώς η ΕΚΤ φαίνεται ότι κατέχει 40 – 50 δις € σε Ελληνικά ομόλογα μία τέτοια κίνηση θα επέτρεπε να πραγματοποιηθεί ένα ‘αναίμακτο haircut’ στα αντίστοιχα ΟΕΔ της τάξης των 10 δις € (αναλόγως με την τιμή κτήσης των ομολόγων απο την ΕΚΤ).

Τα σχόλια μου:

  • Καθώς η ΕΚΤ δεν έχει ουσιαστικά δυνατότητα πώλησης των ΟΕΔ που κατέχει (θα οδηγούσε τα spreads σε πολύ υψηλά επίπεδα) θεωρώ πολύ πιθανό να υπάρξει τελικώς (ίσως σε επόμενο στάδιο σε ένα είδος επιβράβευσης) κάποια φόρμουλα επαναγοράς των ΟΕΔ που κατέχει. Σε αντίθετη περίπτωση ουσιαστικά η ΕΚΤ (και οι κεντρικές τράπεζες/κυβερνήσεις που την αποτελούν) θα κερδίσουν τη διαφορά τιμής κτήσης/ονομαστικής αξίας κατά τη λήξη των ομολόγων κάτι το οποίο θεωρώ, τουλάχιστον ηθικά, πολύ δύσκολο.
  • Η επιμήκυνση, παρότι φαινόταν προεξοφλημένη, προσφέρει το όχημα στην Ελλάδα ώστε να μειώσει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες σε λογικά πλαίσια.
  • Η αγορά ομολόγων απο το EFSF ουσιαστικά μηδενίζει τον κίνδυνο αποτυχίας μελλοντικών δημοπρασιών ομολόγων ενώ παράλληλα θέτει ένα κάτω όριο στα επίπεδα των επιτοκίων με τα οποία θα δανείζεται απο εδώ και πέρα το Ελληνικό δημόσιο (αν και το ακριβές ύψος τους θα είναι μάλλον αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης με τους εταίρους). Το φάσμα της χρεοκοπίας απομακρύνεται, μάλλον οριστικά. Προσωπικά θεωρώ αυτή την κίνηση ένα έιδος Ευρω-ομολόγου και το ενδιάμεσο στάδιο μέχρι την τελική μορφή της Ένωσης με ενιαία οικονομική διακυβέρνηση και ένα μοναδικό Ευρω-ομόλογο. Η Ευρωζώνη πρέπει να προχωρήσει προς την οικονομική διακυβέρνηση, διαφορετικά το ‘gold standard’ που έχει επιβάλει στα κράτη μέλη της θα την οδηγήσει σε διάλυση και επιστροφή σε εθνικά νομίσματα. Στο μέλλον θα προσπαθήσω να αναλύσω τα βασικά προβλήματα τα οποία θεωρώ ότι έχει το τρέχων σχήμα της ΕΕ και πώς αυτά θα επιλυθούν.