IMF paper on China’s future

I ‘ve already stated my views on China’s growth momentum and the main driving forces for it so far, based on various well written papers ([1], [2], [3]). I will summarize these views again here, in English this time:

China’s net export growth can be broken down in two distinct routes. A strong growth in exports and a stagnant increase in imports. The first factor can be attributed to:

• China’s membership in WTO increased its competitive advantage in labor-intensive sectors like textiles and furniture, strengthening its exports (up to a point at expense of other production countries).
• Metals and other related products (steel etc) took advantage of low energy costs (China is the number one user of coal in energy production in the world) as well as modernization of state controlled enterprises. The latter decreased their labor costs (they used to provide packages including housing, health care and pensions to their workers) and increased investments in expanding their production facilities.
• Machinery and technology sectors like LCD screens, laptops and cell phones gained in production, due to low labor costs, huge internal market and mass production capabilities hard to find in other countries in the world.

In general, the dollar peg was not the driving force for China’s growth but mainly allowed for both prices and FDI profits to have a low currency risk.

As for imports, their growth has not followed exports, creating an ever increasing trade surplus. The main driving force has been a very high savings rates (especially compared to its main export markets), which can be attributed to structural factors inside the Chinese society:

• Productive age population has been on the increase, with rural workers/farmers moving to urban centers pressuring wages. Furthermore, private house ownership (instead of state/company provided) is on the rise, pushing for a high savings rate with savings invested in common bank accounts.
• Especially since the 90’s, state enterprise employment was lowered, while the social security fabric was deregulated, both the health and pensions sector. Private means of protection gained weight, with workers saving in order to create a readily available safety liquidity buffer.
• The financial and private insurance sector is still far from mature which, coupled with strong capital controls (which place barriers in private investment abroad), create an insentive to invest savings in bank accounts, with commonly negative real interest rates.

My view has been that export growth will face barriers shortly, both due to energy costs (domestic coal usage has reached a peak, oil production has not much room to grow, China now functions as a ‘price setter’ for global commodity/energy prices) and because it now accounts for a large part of world exports, removing export share (and income) from other developed countries, although we might see China moving to higher quality product sectors (like cars for example). In the internal front, urbanization will face limits sooner or later, while the ‘one child policy’ will kick in, leveling the labor force numbers. The savings rate is an open question. Being more of a structural factor, it will probably play a key role in the medium to long-term, stabilizing the terms of trade.

IMF released an excellent, detailed paper on recent developments in China and its future perspectives. I will copy a small part of it here, though i strongly recommend reading all of it:

The sustained strength in imports of commodities and minerals has reinforced a dynamic that has been at work for several years now, going back to well before the global financial crisis. Over the past several years, imports have become more linked to commodities and minerals, where supply is relatively inelastic and global prices have been rising. At the same time, exports have become increasingly tilted toward machinery and equipment where supply is relatively elastic, competition is significant, and relative prices have been falling.

As a result, aside from 2009, China’s terms of trade has been steadily worsening. This may not be surprising from a historical context. Several other economies that have witnessed export-oriented growth (notably Japan and the NIEs) were affected by similar terms of trade declines along their development path. In China’s case, this dynamic is further fueled by the fact that, in both export and import markets, it has become so large as to no longer be a price taker. As a result, to some modest degree, China may well be generating a decline in its own terms of trade, creating a self-equilibrating mechanism that drives China’s terms of trade and creates countervailing downward pressures on China’s external surplus, through global prices.

Finally, a few words on the net income flows are warranted. It is something of a puzzle that, as China’s net foreign asset position has accelerated, there has not been a corresponding increase in net income flows. Looking first at the asset side, the rise in foreign assets in China has largely tracked the evolution of the central bank’s reserve portfolio and China Investment Corporation’s (CIC) investment position. Liabilities, on the other hand, have mirrored the growing stock of FDI flowing into China. The low net income flow numbers (which were actually negative in 2011) suggest a significant differential between the return on FDI into China versus that on the reserve holdings of the central bank. Indeed, it would appear, for much of the past several years, that return differential has been of the order of 3−4 percentage points, resulting in net income flows that are close to zero despite a growing net foreign asset position.

The Chinese government has rightly focused its policy efforts since the global financial crisis in a range of areas designed to accelerate the transformation of the Chinese economic model, improve livelihoods, and raise domestic consumption. Access to primary health care has been improved through the construction of new health facilities, particularly in previously underserviced rural communities. A new government health insurance program has been launched nation-wide, with the objective of achieving near universal coverage by the end of 2012 and subsidies for a core set of prescription drugs have been introduced. In addition, the existing government pension scheme is being expanded to cover urban unemployed workers across the country by end-2012 and to make those pensions more portable within China. Also, the absolute level of pensions has been increased, particularly for the elderly poor.

In addition to health care and pensions, improving access to affordable housing has been an important policy objective. The 12th Five Year Plan, launched in 2011, aims to construct 36 million low income housing units by 2016. The wider availability of low cost housing has the potential to ease the budget constraints of low income groups and release savings currently locked up toward financing home purchases.

Σταδιακή μείωση της ανάπτυξης στην Κίνα

Απο ότι φαίνεται η ανάπτυξη στην Κίνα που τροφοδοτείται απο την αύξηση της ζήτησης για κατοικία και γενικότερα το κατασκευαστικό κλάδο έχει μπεί σε καθοδική τροχιά. Σε συνδυασμό με την αρνητική πορεία της Ευρωπαϊκής οικονομίας και την αναιμική ανάκαμψη των ΗΠΑ, το 2012 πιθανότατα θα είναι μία αρκετά δύσκολη χρονιά για την Κίνα. Πιθανή στήριξη μπορεί να προκύψει από μείωση στις τιμές των εμπορευμάτων/ενέργειας (λόγω μειωμένης ζήτησης) και απο ένα νέο πακέτο δημοσιονομικής στήριξης εκ μέρους της κεντρικής κυβέρνησης (αν και δεν είναι αρκετά σαφής η οικονομική κατάσταση των τοπικών κυβερνήσεων και η ανάγκη στήριξης τους στο άμεσο μέλλον λόγω μειωμένων εσόδων/πωλήσεων γής).

China’s Net Exports

Η άνοδος της Κίνας και ιδιαίτερα η εκρηκτική ανάπτυξη του εξωτερικού της πλεονάσματος είναι ένας απο τους τομείς στους οποίους έχει γίνει ιδιαίτερη μελέτη. Εδώ θα προσπαθήσω να κάνω μία σύνθεση των συμπερασμάτων που έχουν προκύψει.

Κατ’ αρχήν το εξωτερικό πλεόνασμα πρέπει να διαχωριστεί σε δύο, σχετικά ξεχωριστά φαινόμενα. Την ανάπτυξη των εξαγωγών (τετραπλασιασμός μεταξύ 2000 και 2007 με άνοδο απο το 20% στο 35% του ΑΕΠ) και την χαμηλή αύξηση των εισαγωγών. Σε ότι αφορά το πρώτο, η ανάπτυξη φαίνεται ότι ήταν επικεντρωμένη σε συγκεκριμένους τομείς:

• Τα υφάσματα/έπιπλα τα οποία αξιοποιούν το πλεονέκτημα της πολύ μεγάλης προσφοράς φτηνού εργατικού δυναμικού και αναπτύχθηκαν μετά την είσοδο της Κίνας στον Wold Trade Organization (WTO) και την αφαίρεση περιορισμών στις εισαγωγές άλλων χωρών.
• Τα μέταλλα (ατσάλι κτλ) τα οποία στηρίχθηκαν στο χαμηλό ενεργειακό κόστος (λόγω μαζικής χρήσης κάρβουνου στην ηλεκτροπαραγωγή) καθώς και της μείωσης του κόστους λειτουργίας των κρατικών επιχειρήσεων. Οι τελευταίες μείωσαν τις παροχές στους εργαζόμενους (παλαιότερα παρέχονταν πλήρη πακέτα περίθαλψης, κατοικίας και συντάξεων) και επένδυσαν τα κέρδη τους στη βελτίωση και επέκταση της παραγωγής τους.
• Τα μηχανήματα και ιδιαίτερα συγκεκριμένους τεχνολογικούς τομείς όπως οι LCD οθόνες, τα laptop και τα κινητά τηλέφωνα. Οι κλάδοι αυτοί ευνοήθηκαν σε μεγάλο βαθμό τόσο απο τα χαμηλά εργατικά κόστη σε σχέση με άλλους παραδοσιακούς παραγωγούς στην Ασία (Ταϊβάν, Ιαπωνία), όσο και απο την πολύ μεγάλη ανάπτυξη της εσωτερικής αγοράς, παράγοντες που αύξησαν δραματικά τις ξένες επενδύσεις και την επέκταση της παραγωγής.

Κατά συνέπεια, δε φαίνεται το peg στο δολάριο να έπαιξε το ρόλο που πολλοί νομίζουν ότι έπαιξε, αν και σίγουρα είχε μία μικρή συμμετοχή στη συνολική ανάπτυξη των εξαγωγών ενώ παράλληλα διαμόρφωσε ένα σταθερό οικονομικό περιβάλλον χωρίς υψηλό συναλλαγματικό ρίσκο για τις εξωτερικές επενδύσεις. Παράλληλα, η βελτίωση που υπήρξε την τελευταία δεκαετία φαίνεται να ήταν ένα μοναδικό και όχι επαναλαμβανόμενο γεγονός. Ο τομέας των υφασμάτων/επίπλων δεν έχει να προσβλέπει σε νέες αγορές, το κόστος της ενέργειας πιθανότατα θα αρχίσει να αυξάνεται (τα περιθώρια αύξησης της ηλεκτροπαραγωγής απο κάρβουνο δεν είναι μεγάλα πλέον), οι δημόσιες εταιρίες έχουν ολοκληρώσει τον εκσυγχρονισμό τους ενώ δεν υπάρχουν νέοι τεχνολογικοί τομείς στους οποίους να εισχωρήσει η Κίνα. Η παραγωγή θα αρχίσει σταδιακά να απευθύνεται περισσότερο στην εσωτερική αγορά ενώ νέοι ανταγωνιστές (πχ Ινδία) θα εισέλθουν σε τομείς εντάσεως εργασίας καθώς το εργατικό κόστος σταδιακά αυξάνεται.

Σε ότι αφορά τη χαμηλή ανάπτυξη των εισαγωγών η εξήγηση δίνεται απο την ισχυρή ανάπτυξη της αποταμίευσης. Οι λόγοι που φαίνεται ότι την ευνόησαν είναι:

• Ο πληθυσμός σε παραγωγική ηλικία αποτελεί υψηλό ποσοστό του πληθυσμού, με το αστικό ποσοστό να αυξάνεται σε μεγάλο βαθμό σε σχέση με τον αγροτικό πληθυσμό, ενώ ευνοείται πλέον η ατομική ιδιοκτησία σε τομείς όπως η κατοικία κάτι που οδηγεί σε υψηλότερα ποσοστά αποταμίευσης.
• Ιδιαίτερα μετά τα μέσα της δεκαετίας του ’90 μειώθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό η απασχόληση στις κρατικές επιχειρήσεις ενώ παράλληλα απορυθμίστηκε το πλέγμα κοινωνικής προστασίας που παρείχαν (ασφάλιση, συντάξεις, κατοικία) όπως και συνολικά το σύστημα περίθαλψης και συντάξεων σε εθνικό επίπεδο. Η ατομική εξασφάλιση έγινε πολύ σημαντικότερη (ενώ τα κόστη περίθαλψης εκτοξεύτηκαν) με συνέπεια να παρατηρηθεί η αύξηση της αποταμίευσης, σε μεγάλο βαθμό σε απλούς καταθετικούς λογαριασμούς, παρότι τα πραγματικά επιτόκια ήταν χαμηλά εώς και αρνητικά. Ο υπανάπτυκτος ιδιωτικός τομέας ασφαλειών/επενδύσεων, σε συνδυασμό με τα ισχυρά capital controls (που δημιουργούν δυσκολίες στην επένδυση στο εξωτερικό) ευνόησε ακόμα περισσότερο την απλή, τραπεζική αποταμίευση.

Έτσι το ποσοστό της κατανάλωσης απο το 50% του ΑΕΠ το 1980 έφτασε στο 35% το 2008, ποσοστό ιδιαίτερα χαμηλό, ειδικά σε σύγκριση με το δυτικό κόσμο. Ένα ερώτημα είναι η εξέλιξη της αποταμίευσης σε βάθος χρόνου. Η αύξηση του ποσοστού ιδιοκατοίκησης, η ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων στην κοινωνική περίθαλψη/ασφάλιση και στις δημόσιες επιχειρήσεις και η σταδιακή αύξηση του μέσου όρου ηλικίας λόγω της πολιτικής του ενός παιδιού πιθανότατα θα ωθήσει την κατανάλωση σε υψηλότερα επίπεδα. Τυχόν ωρίμανση/επέκταση του χρηματοπιστωτικού/ασφαλιστικού κλάδου θα παίξει και αυτή θετικό ρόλο.

Βέβαια, το μέγεθος της παραγωγικής βιομηχανικής ικανότητας της χώρας, οι άμεσες ξένες επενδύσεις και το βάθος της εσωτερικής αγοράς συνεπάγονται ότι η μελλοντική αύξηση της κατανάλωσης στη χώρα (πιθανότατα για τύπους προϊόντων όπως κατοικίες, αυτοκίνητα, ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά είδη) θα ικανοποιηθεί απο εσωτερική παραγωγή. Ταυτοχρόνως, οι μακροπρόθεσμες δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο δυτικός κόσμος είναι σοβαρό εμπόδιο στη συνέχιση της ανάπτυξης των εξαγωγών απο την Κίνα.

Το λογικό σενάριο είναι ότι σταδιακά η κατανάλωση θα αρχίσει να αυξάνεται (με την αποταμίευση να διαγράφει αντίθετη πορεία) με τη ζήτηση να καλύπτεται τοπικά και με ανάπτυξη του χρηματοπιστωτικού/ασφαλιστικού κλάδου. Οι επενδύσεις (ξένες και εθνικές) θα συνεχίσουν σε υψηλά μεγέθη ενώ οι εξαγωγές θα σταθεροποιηθούν σχετικά στα τρέχοντα μεγέθη. Πιθανώς μάλιστα χώρες με φθηνότερο εργατικό δυναμικό να διεκδικήσουν μερίδιο στις εξαγωγές προϊόντων εντάσεως εργασίας. Η οικονομία της Κίνας θα ‘ωριμάσει’ προσεγγίζοντας περισσότερο τα δυτικά πρότυπα με το επιπλέον εισόδημα όμως να παράγεται και να καταναλώνεται τοπικά. Μεγάλο ερώτημα είναι η δυνατότητα ικανοποίησης των αναγκών της χώρας σε ενεργειακούς πόρους και πρώτες ύλες στο μέλλον, ιδιαίτερα χωρίς ο πληθωρισμός που θα προκύψει να λειτουργήσει ακόμα πιο αρνητικά για την οικονομική ανάκαμψη της Δύσης.

Πηγές: [1], [2], [3]

China’s Foreign Reserves

Εδώ και λίγο καιρό η Fed του St. Louis έχει δημοσιεύσει μία μελέτη σε ότι αφορα την εξέλιση του εμπορικού πλεονάσματος της Κίνας η οποία παρέχει μία διαφορετική άποψη επί του θέματος. Ουσιαστικά αυτό που υποστηρίζεται είναι ότι το εμπορικό πλεόνασμα της Κίνας (αλλά και πολλών άλλων Ασιατικών οικονομιών) δεν έχει να κάνει με θέματα όπως η ισοτιμία (με την έννοια ότι μία διόρθωση της ισοτιμίας του γουάν με το $ θα βελτιώσει δραματικά το ισοζύγιο των χωρών) αλλά με τη διαφορά στην προσωπική αποταμίευση. Η κοινωνική προστασία στις χώρες αυτές είναι μειωμένη ενώ παράλληλα δεν υπάρχουν τόσο αναπτυγμένες αγορές ασφαλιστικών και επενδυτικών προϊόντων με συνέπεια η αποταμίευση του εισοδήματος σε απλούς καταθετικούς λογαριασμούς να είναι η βασική δικλείδα ασφαλείας των νοικοκυριών, παρότι τα πραγματικά επιτόκια είναι αρνητικά και το εισόδημα των νοικοκυριών αυξάνεται πολλά χρόνια τώρα με διψήφιους ρυθμούς.

Κατα συνέπεια η ‘διόρθωση’ των εμπορικών ανισορροπιών της Κίνας δεν περνάει απο την ισοτιμία του νομίσματος αλλά απο αναμόρφωση του κοινωνικού κράτους της με επέκταση και ενδυνάμωση βασικών παροχών όπως η υγεία, το συνταξιοδοτικό σύστημα και η ενεργή προστασία της ανεργίας, ταυτόχρονα με επέκταση ιδιωτικών μηχανισμών ασφάλισης και χρηματοοικονομικών επενδύσεων. Παρόμοιες ενέργειες θα αυξήσουν την εμπιστοσύνη των νοικοκυριών στο δίκτυ της κρατικής κοινωνικής προστασίας, θα τους προσφέρουν επιπλέον προσωπικές επιλογές προστασίας του εισοδήματος και της θέσης τους (μέσω επενδυτικών προγραμμάτων, ασφαλιστικών πακέτων κτλ) και θα ενδυναμώσουν τη δυνατότητα τους να επεκτείνουν την προσωπική τους κατανάλωση.

Για όποιον δεν επιθυμεί να διαβάσει όλο το κείμενο της μελέτης το παρακάτω κομμάτι είναι επαρκές για να γίνουν τα περισσότερα πράγματα σαφή: