Καθώς συζητείται έντονα πάλι το ενδεχόμενο επιστροφής σε δραχμή και κυκλοφορούν διάφορα (ευφάνταστα) σενάρια περί δραματικών υποτιμήσεων της, θεωρώ σκόπιμο να εξετάσουμε ορισμένα πράγματα σε ότι αφορά το εξωτερικό ισοζύγιο της χώρας.
Κατ’ αρχήν καλό είναι να ξεκινήσουμε με ένα σύγχρονο ορισμό του εξωτερικού ισοζυγίου, ορισμός ο οποίος είναι αρκετά διαφορετικός απο την κοινή πεποίθηση για τα εξωτερικά ελλείμματα. Εξωτερικό έλλειμμα λοιπόν (η χώρα μας έχει εδώ και πάρα πολλά χρόνια εξωτερικά ελλείμματα) είναι καθαρή αποταμίευση του εξωτερικού τομέα στο νόμισμα της χώρας εισαγωγέα. Ο εξωτερικός τομέας δεν χρηματοδοτεί το έλλειμμα της χώρας καθώς αυτό πραγματοποιείται στο νόμισμα της (το οποίο και εκδίδει αυτή). Απλώς λαμβάνει χρήμα (στο τοπικό νόμισμα) με αντάλλαγμα προϊόντα και υπηρεσίες τις οποίες πωλεί στη χώρα εισαγωγέα. Το χρήμα αυτό αναγκαστικά επενδύεται πάλι στη χώρα προέλευεσης σε κάποια μορφή (αγορά ιδιοκτησίας, αποταμίευση, αγορά securities περιλαμβανομένων κρατικών ομολόγων κτλ). Μάλιστα, το νόμισμα δεν φεύγει καν απο τη χώρα αλλά βρίσκεται σε λογαριασμούς (και securities) στην κεντρική τράπεζα στο όνομα των κεντρικών τραπεζών των εξαγωγέων.
Κατα μία έννοια το εξωτερικό έλλειμμα είναι κέρδος για τη χώρα εισαγωγέα καθώς αποστέλει χρήματα (τα οποία μπορεί να εκδίδει σε απεριόριστο βαθμό, με εξαίρεση τις χώρες μέλη της Ευρωζώνης) με αντάλλαγμα πραγματικά προϊόντα και υπηρεσίες. Ο εξωτερικός τομέας αγοράζει ουσιαστικά claims στην παραγωγή (και περιουσία) της χώρας εισαγωγέα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο το μέγεθος του εξωτερικού ελλείμματος διαμορφώνεται σε μεγάλο βαθμό τόσο απο τη ζήτηση στην εσωτερική οικονομία για ξένα προϊόντα, όσο και απο τα βασικά μακροοικονομικά μεγέθη. Μία χώρα με χαμηλό και σταθερό πληθωρισμό (που επιτρέπει την προστασία της ιδιοκτησίας) και λογική ανάπτυξη πλησίον του 3% μπορεί να διατηρεί μακροπρόθεσμο εξωτερικό έλλειμμα της τάξης του 5-6% χωρίς πρόβλημα καθώς αυτό ισοδυναμεί με τον ονομαστικό ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας και μπορεί να θεωρηθεί ένα είδος ‘επιτοκίου’ που απολαμβάνει ο εξωτερικός τομέας απο την ‘επένδυση’ του στις εξαγωγές στη συγκεκριμένη χώρα. Κάθε αλλαγή στα μακροοικονομικά μεγέθη συνήθως θα έχει συνέπειες στην ισοτιμία του νομίσματος στη διεθνή αγορά καθώς ο εξωτερικός τομέας θα ανατιμολογήσει τις αξιώσεις του με βάση τα νέα δεδομένα (πχ αύξηση εγχώριου πληθωρισμού κτλ).
Με αυτά ώς δεδομένα αν εξετάσουμε την Ελληνική περίπτωση θα δούμε ότι το 2010 (έτος βαθιάς ύφεσης) οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών ήταν 48,24 δις € (21% του ΑΕΠ) ενώ οι εισαγωγές 67,71 δις € (29,5% του ΑΕΠ) με το έλλειμμα (χωρίς να συμπεριλαμβάνονται άλλα ισοζύγια) να διαμορφώνεται στα 19,5 δις € ή 8,5% του ΑΕΠ. Το συνολικό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών ύψους 10,5% το 2010 προκύπτει αν προσθέσουμε και το ελλειμματικό ισοζύγιο εισοδημάτων στο οποίο προσμετρώνται οι τόκοι του διεθνούς δανεισμού της χώρας (το 2010 το έλλειμμα στο ισοζύγιο εισοδημάτων ήταν 9,2 δις € ή 4% του ΑΕΠ).
Αν κάποιος εξετάσει την μακροπρόθεσμη κίνηση των δύο αυτών δεικτών για την Ελλάδα θα δεί ότι μετά την είσοδο στην Ευρωζώνη οι εξαγωγές κινούνταν ανάμεσα στο 21-25% του ΑΕΠ και οι εισαγωγές στο 32-34% του ΑΕΠ.
Στην περίπτωση άλλων χωρών της Ευρωζώνης (Ισπανία, Πορτογαλία, Γαλλία, Ιταλία) βλέπουμε ότι οι εισαγωγές κυμαίνονται στο 25-29% του ΑΕΠ με τις εξαγωγές στο 25-29%. Φαίνεται λοιπόν ότι ήδη η προσαρμογή έχει γίνει σε μεγάλο βαθμό σε ότι αφορά τις εισαγωγές, αν και μεγάλο μέρος μπορεί να αποδωθεί στην ύφεση (ειδικά αν αναλογιστούμε ότι το 2008 οι εισαγωγές ήταν 86 δις €!) και η μεγάλη αύξηση πρέπει να γίνει στον τομέα των εξαγωγών που απέχει τουλάχιστον 5-6% του ΑΕΠ απο τον μέσο όρο. Λίγο μικρότερη είναι η λογική επιπλέον μείωση στο εξωτερικό έλλειμμα (αγαθών και υπηρεσιών) το οποίο απο το 8,5% θα πρέπει να μειωθεί περίπου στο 4% ώστε να συμβαδίζει με τους μακροπρόθεσμους ρυθμούς ανάπτυξης της οικονομίας. Απαιτείται τελικά μικρή επιπλέον μείωση στις εισαγωγές (ώστε να καλύψουν τη λογική αύξηση όταν η οικονομία επανέλθει σε ανάπτυξη) και αύξηση στο 25% του ΑΕΠ (20-25% αύξηση) στις εξαγωγές.
Είναι σαφές ότι η απαιτούμενη προσαρμογή βρίσκεται σε λογικά πλαίσια και δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλη ή μακροχρόνια. Σε κάποιο βαθμό ίσως μπορεί να επιτευχθεί απλώς απο τον επαναπροσανατολισμό συντελεστών παραγωγής στο διεθνές κοινό αντί των εγχώριων καταναλωτών λόγω της βαθιάς μείωσης της εγχώριας κατανάλωσης. Η αύξηση αυτή όμως σίγουρα απαιτεί γενναίες αρχικές επενδύσεις (που είναι δύσκολο να συμβούν στο τρέχων υφεσιακό περιβάλλον) και μίας μορφής ‘υποτίμηση’ για την αύξηση της ανταγωνιστικοτητας του διεθνούς προϊόντος.
Σε περίπτωση που η χώρα επέστρεφε σε δραχμή τα παραπάνω δείχνουν ότι η αναγκαία υποτίμηση δε θα ήταν πολύ μεγάλου μεγέθους (είναι δύσκολο να υπολογιστεί το ακριβές μέγεθος της). Σε αυτό συμβάλει το γεγονός ότι σχεδόν το 70% του δημοσίου χρέους κατέχεται απο διεθνείς επενδυτές ή αλλιώς το 100% του ΑΕΠ. Τυχόν μεγάλη υποτίμηση μειώνει αντίστοιχα τα claims στην παραγωγή της χώρας, κάτι που σημαίνει ότι προκειμένου ο εξωτερικός τομέας να προστατέψει την ‘επένδυση’ του πολύ δύσκολα θα γίνει short σε μεγάλο βαθμό στο νέο εθνικό νόμισμα. Παράλληλα, η ανάκτηση του ελέγχου της νομισματικής πολιτικής θα οδηγούσε σε χαμηλότερα επιτόκια κρατικού δανεισμού με ανάλογο αποτέλεσμα και στα επιτόκια των ομολόγων που κατέχει ο εξωτερικός τομέας με συνέπεια την μείωση του ελλείμματος εισοδημάτων με τον έξω κόσμο, κάτι που θα μείωνε την αναγκαία προαρμογή στο επίπεδο των εμπορικών σχέσεων της χώρας.
Κατά συνέπεια τυχόν ‘προβλέψεις’ για δραματική υποτίμηση της δραχμής, βενζίνη με κουπόνια και άλλες εικόνες θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με τη βαρύτητα που τους αξίζει, ιδιαίτερα αν δε βασίζονται σε πραγματικά δεδομένα.
16 Σχόλια
Comments feed for this article
29 Ιουνίου, 2011 στις 16:11
Perastikos
Θεωρώ εξαιρετική την γραφίδα σου τόσο εδώ όσο και στο capital.
Eξόσων διαπίστωσα ασπάζεσαι την σύγχρονη μονεταριστική θεωρία η οποία όντως εξηγεί πολλά πράγματα.
Ωστόσο δεν νομίζω πως η επιστροφή στην δραχμή είναι μια υπόθεση που δεν θα οδηγήσει σε κατάρευση.
Μια κριτική υπάρχει και εδώ http://techiechan.com/?p=1051&cpage=1#comment-7729
29 Ιουνίου, 2011 στις 23:27
kkalev
Αυτός που έγραψε το άρθρο αυτό βλέπει διαφορετικά ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά της σύγχρονης οικονομίας (ναι ασπαζομαι το modern monetary theory).
Απο τη στιγμή που μία χώρα εκδίδει το δικό της νόμισμα μπορεί να καθορίζει πλήρως το διατραπεζικό επιτόκιο και το επιτόκιο κρατικού δανεισμού. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να διατηρεί υψηλά επιτόκια, ούτε πολύ περισσότερο να έχει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό. Η ζήτηση στην οικονομία μπορεί να επηρεαστεί άμεσα απο το κράτος μέσω της δημοσιονομικής πολιτικής, ενώ καμία πολιτική (νομισματική ή δημοσιονομική) δεν μπορεί να έχει ιδιαίτερα αποτελέσματα στον εισαγόμενο πληθωρισμό. Η Ελλάδα θα επιστρέψει στη δραχμή προκειμένου να έχει ανεξάρτητη νομισματική και δημοσιονομική πολιτική, όχι για να εξαρτάται απο τις αγορές.
Τέλος, η πλήρης αλλαγή όλων των χρεών σε δραχμή είναι προαπαιτούμενο για την αλλαγή σε δραχμή, διαφορετικά συνεχίζεις και διατηρείς χρέος σε ξένο νόμισμα με τον αντίστοιχο κίνδυνο μη εξυπηρέτησης του.
29 Ιουνίου, 2011 στις 23:57
Τάσος Αναστασόπουλος
Σε γενικές γραμμές είναι σωστή η τοποθέτηση του kkalev. Βέβαια, στην συγκεκριμένη περίπτωση, όσον αφορά τον δανεισμό και τα επιτόκια, όλα αυτά έχουν σχέση και με το επίπεδο των μισθών, των τιμών, των κερδών και των εισοδημάτων, δηλαδή με το ύψος του πληθωρισμού, αλλά αυτά είναι δευτερεύοντα στοιχεία ενός εγχειρήματος επιστροφής στην δραχμή.
Η ουσία της υπόθεσης έχει να κάνει με την επαναφορά των όπλων της άσκησης της νομισματικής και της δημοσιονομικής πολιτικής στο ελληνικό κράτος, Μια άσκηση, την οποία έχει απωλέσει, ύστερα από την ένταξή του στην ευρωζώνη και την μετατροπή της νομισματικής βάσης του δημόσιου χρέους από, κατά βάση δραχμικό χρέος (ήταν κατά 85% δραχμικό χρέος και ενώ το χρέος αυτό ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 υπερέβαινε το 100% του ελληνικού ΑΕΠ), που ήταν πριν την ένταξη της Ελλάδας στην ευρωζώνη, σε χρέος σε ευρώ. Αυτή, άλλωστε, είναι και η μεγαλύτερη δυσκολία μιας επιστροφής στην δραχμή και έχει να κάνει με το γεγονός ότι η Ελλάδα πρέπει να επαναδραχμοποιήσει το δημόσιο χρέος της, ή να το κουρέψει τουλάχιστον κατά 90%.
30 Ιουνίου, 2011 στις 02:50
Perastikos
Εδώ τίθεται και ένα άλλο θέμα.
Αν η χώρα είχε ως νόμισμα την δική της δραχμή δεν θα λάμβανε πάλι κάποια μέτρα ανάλογα του μνημονίου;
Δηλαδή μπορεί να απέφευγε την χρεωκοπία ως κράτος αλλα να πάλι να πτώχευαν τρόπον τινά οι πολίτες έστω και πιο ομαλά..
Έπειτα,η έξοδος απο το ευρώ δεν θα ωθούσε σε αφαίμαξη το χρηματοπιστωτικό σύστημα;Αρκετός κόσμος μπορεί να έστελνε άμεσα στο εξωτερικό τις αποταμιεύσεις του.
Η υποτίμηση έστω και όχι θεαματική δεν θα καθιστούσε ακριβά βασικά αγαθά;
30 Ιουνίου, 2011 στις 09:13
kkalev
Κατ’ αρχήν ελπίζω πραγματικά να μην έχει δημιουργηθεί η εντύπωση ότι η επιστροφή στη δραχμή είναι κάποια μαγική λύση που αυτόματα θα επαναφέρει τη χώρα στην ανάπτυξη και την απασχόληση. Θεωρώ ότι οφείλει η ΕΕ να διορθώσει τα βασικά προβλήματα στο σχεδιασμό του κοινού νομίσματος (εύκολα προκύπτουν απο τον ορισμό του optimum currency area http://en.wikipedia.org/wiki/Optimum_currency_area) παρά να διαλύσει την προσπάθεια αυτή με επιστροφή σε εθνικά νομίσματα.
Εαν όμως δεν επιθυμεί να δημιουργήσει τους μηχανισμούς εκείνους που θα επιτρέψουν την μακροπρόθεσμη συνέχεια της Ευρωζώνης (μηχανισμός μεταφοράς πόρων, κοινό χρέος) τότε αναγκαστικά θα πρέπει να γίνει επιστροφή σε εθνικά νομίσματα. Μόνο έτσι (με fiat currency ελεύθερα διαπραγματεύσιμη στη διεθνή αγορά) αποκτά μία χώρα πλήρη ελευθερία άσκησης νομισμαστικής και δημοσιονομικής πολιτικής υπερ των πολιτών της. Η προσαρμογή θα χρειαστεί και πάλι να γίνει αλλά ένα μέρος θα αναληφθεί απο τον εξωτερικό κόσμο μέσω της υποτίμησης και παράλληλα το κράτος θα έχει τα εργαλεία ώστε να προστατέψει ενεργά και αποτελεσματικά το εισόδημα των λιγότερο προνομιούχων (ανέργων κτλ), κάτι που δε συμβαίνει τώρα.
Η έξοδος κεφαλαίων είναι κάτι που σίγουρα θα δημιουργούσε πρόβλημα αρχικά. Είναι απαραίτητο σε μία τέτοια περίπτωση να τεθούν περιορισμοί τόσο στην έξοδο όσο πολύ περισσότερο στην επανείσοδο των κεφαλαίων αυτών. Διαφορετικά η υποτίμηση του νομίσματος θα ήταν μεγαλύτερη εξαιτίας αυτού του λόγου και μόνο.
Σε ότι αφορά την αύξηση της τιμής αγαθών η απάντηση έχει δύο σκέλη:
1) Ήδη με την τρέχουσα πολιτική συμβαίνει το ίδιο, είτε μέσω φορολογικού πληθωρισμού (τρανό παράδειγμα η βενζίνη), είτε απλώς μέσω μερικής ή ολικής απώλειας εισοδήματος. Κάποιοι έχουν μειωμένο εισόδημα και επομένως αγοραστική δύναμη ενώ το 16% του εργατικού δυναμικού δε διαθετει πλέον κανένα εισόδημα απο μισθωτές υπηρεσίες. Εαν λοιπόν κάτι τέτοιο είναι να συμβεί, ας συμβεί παράλληλα με τη διατήρηση της δυνατότητας του κράτους για προστασία των πολιτών του.
2) Η προηγούμενη κατάσταση στο εξωτερικό ισοζύγιο ήταν εξ’ ορισμού μη διατηρήσιμη. Καμία χώρα στον κόσμο (ίσως ούτε οι ΗΠΑ με το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα) δεν μπορεί να έχει μακροχρόνια εξωτερικά ελλείμματα της τάξης του 10-15% όπως η Ελλάδα, πολύ απλά γιατί το claim πάνω στην παραγωγή που δημιουργείται είναι εξαιρετικά μεγάλο. Η διόρθωση λοιπόν θα συνέβαινε αναγκαστικά, μέσω κάποιας μορφής υποτίμησης, εσωτερικής ή εξωτερικής. Στην τρέχουσα κατάσταση μάλιστα η προσαρμογή γίνεται με υπερβολικά βίαιο τρόπο καθώς το ισοζύγιο εισοδημάτων επιβαρύνεται απο τους επιπλέον τόκους με συνέπεια οι απαιτούμενες μειώσεις στο ιοσοζύγιο υπηρεσιών/αγαθών να είναι ακ΄πομα μεγαλύετερες.
30 Ιουνίου, 2011 στις 12:41
Perastikos
Δεν έχει δημιουργηθεί τέτοια εντύπωση.Oρθώς έχεις επισημάνει και γράψει και παλαιότερα πως πρέπει να πάψει η ευρωζώνη να είναι απλώς μια νομισματική ένωση εξηγώντας και το τι πρέπει να συμβεί τόσο με το χρέος όσο και με την αναπτυξιακή πολιτική.
Πάντοτε είσαι εύστοχος και είναι θετικό να γράφονται πράγματα όχι ευρέως γνωστά ή και που απαντούν σε διάφορες παγιωμένες θεωρήσεις για τις καταστάσεις που βιώνουμε.
Και κάτι κάπως σχετιζόμενο με το ζήτημα.Πιστεύεις πως αν δεν αλλάξει κάτι,την ίδια πίεση θα νιώσουν σύντομα κράτη όπως Ισπανία,Ιρλανδία,Πορτογαλία ακόμα και Ιταλία;
30 Ιουνίου, 2011 στις 12:58
kkalev
Η Ιρλανδία και η Πορτογαλία βρίσκονται ήδη στον μηχανισμό στήριξης με την Ιρλανδία να βρίσκεται πολλά χρόνια τώρα σε καθεστώς ισχυρότατης λιτότητας. Ειδικά στην Ιρλανδία θεωρώ ότι τα περιθώρια είναι πλέον στενά (αν και λόγω γλώσσας και καταγωγής υπάρχει δυνατότητα μετανάστευσης στην Μεγάλη Βρετανία μέρους του πληθυσμού).
Θεωρώ ότι κάθε χώρα της Ευρωζώνης μπορεί να αντιμετωπίσει παρόμοια προβλήματα. Η διαφορά είναι ότι αν τα αντιμετωπίσει η Ισπανία ή η Ιταλία θα αναγκαστεί η Ευρωζώνη να προχωρήσει στις αναγκαίες αλλαγές με ενεργοποίηση της ΕΚΤ που πιθανότατα θα εγγυηθεί ένα μακροπρόθεσμο bond yield για τα κρατικά ομόλογα. Απο μία άποψη, όσο και αν ακούγεται κάπως, το εύχομαι.
30 Ιουνίου, 2011 στις 15:39
Perastikos
Και κάτι ακόμα.Δεδομένων των συνθηκών πως θα έπρεπε να είχε διαχειριστεί η ελληνική κυβέρνηση τα πράγματα απο το 2009 μέχρι σήμερα;
30 Ιουνίου, 2011 στις 16:57
kkalev
Δε θέλω να γίνω μετά Χριστόν προφήτης. Ο προβληματικός σχεδιασμός της Ευρωζώνης ήταν γνωστός εξ’ αρχής όπως και τα κύρια δομικά προβλήματα της Ελληνικής οικονομίας. Δε θεωρώ ότι δε θα έφτανε με κάποιο τρόπο η στιγμή της αλήθειας για την Ελληνική περίπτωση, όχι λόγω του κρατικού δανεισμού όσο εξαιτίας της πολύ μεγάλης ιδιωτικής πιστωτικής επέκτασης και του διψήφιου εξωτερικού ελλείμματος. Επίσης, δυστυχώς είναι δεδομένο ότι ορισμένα πράγματα στην Ελλάδα συμβαίνουν μόνο με το πιστόλι στον κρόταφο. Το σίγουρο πάνως είναι ότι έχουν γίνει σημαντικά λάθη. Ταυτοχρόνως όμως και οι Ευρωπαίου για τους δικούς τους πολιτικούς λόγους έχουν στόχο απλώς να ‘kick the can down the road’ για όσο καιρό ακόμα μπορούν πριν χρειαστεί να πραγματοποιήσουν τις αλλαγές που απαιτούνται.
30 Ιουνίου, 2011 στις 16:27
Anonymous
το βασικό ερώτημα όμως είναι, επιστροφή στην δραχμή με ή χωρίς capital controls? γιατί το πόπολο δεν είναι χαζό, θα προτιμήσει να αποταμιεύει σε ευρώ ή σε δολάρια παρά σε δραχμές…
30 Ιουνίου, 2011 στις 17:03
kkalev
Δυστυχώς δεν είναι δυνατό να υπάρξει ο συνδυασμός σταθερής ισοτιμίας, ανεξάρτητης νομισματικής πολιτκής και ελεύθερης μετακίνησης κεφαλαίων. Σε αυτά τα πλαίσια, βραχυπρόθεσμα είναι σημαντική η επιβολή capital controls, ιδιαίτερα για τους εγχώριους κατοίκους.
Είναι σημαντικό η ισοτιμία του νομίσματος να προκύπτει απο το εξωτερικό ισοζύγιο της χώρας, απο τη διαφορά παραγωγής και κατανάλωσης, όχι απο τις μετακινήσεις κεφαλαίων και καταθέσεων των πολιτών.
Θα συμφωνήσω πάντως ότι η διαφυγή κεφαλαίων (με τη συνακόλουθη υποτίμηση) είναι ένα απο τα σημαντικότερα θέματα της επιστροφής σε εθνικό νόμισμα. Εκτός απο οικονομικό είναι παράλληλα και ηθικό θέμα καθώς αυτός ο οποίος θα στείλει τα χρήματα του στο εξωτερικό θα δεί την μακροπρόθεσμη αγοραστική του δύναμη να ενισχύεται σε πολύ μεγάλο βαθμό σε σχέση με τους υπόλοιπους.
30 Ιουνίου, 2011 στις 19:39
Τάσος Αναστασόπουλος
Χωρίς πλήρη έλεγχο στην κίνηση κεφαλαίων, κακά τα ψέμματα, μια επιστροφή στην δραχμή θα ήταν όχι μόνον άνευ ουσίας, αλλά παράλληλα θα αποτελούσε μια πλήρη καταστροφή.
Το θέμα αυτό το είχα κουβεντιάσει τον Μάρτιο του 2010, με τον Στέφανο Αθανασιάδη (δείτε στο μπλογκ μου το θέμα : «Ελληνική στάση πληρωμών : Τα μέτρα για την στήριξη μιας τέτοιας πολιτικής και οι επακολουθούσες συνέπειες. (Μια απάντηση, σε σχετική πρόταση του κ. Στέφανου Αθανασιάδη)» http://tassosanastassopoulos.blogspot.com/2010/04/stasiplhromon.html και το σχόλιό μου στο e-rooster (που έκανα σε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση, που έγινε εκεί, όταν ακόμα δεν είχε επέλθει η πλήρης καταστροφή και ενώ ο ευήθης ΓΑΠ είχε ακόμα δυνατότητες αντίδρασης στις απαιτήσεις του επαρχιωτικού γερμανικού πολιτικοοικονομικού επιτελείου, το οποίο παρέπεε – και παραπαίει ακόμα -, ανάμεσα στο εάν η Γερμανία θα παραμείνει στην ευρωζώνη του σκληρού ευρώ και στην επιστροφή στο μάρκο) http://e-roosters.blogspot.com/2010/03/blog-post_31.html .
Ό,τι και να λέμε εμείς, δυστυχώς το πρόβλημα της Ευρωζώνης δεν είναι η Ελλάδα ή οι ελλειμματικές χώρες. Το πρόβλημα της Ευρωζώνης είναι η Γερμανία και η επαρχιωτική νοοτροπία της πολιτικοοικονομικής της ελίτ, μια νοοτροπία, η οποία εκφράζεται από τον σύγχρονο γερμανικό εθνικισμό, στον οποίο έχει γαντζωθεί και για στενούς λόγους συμφέροντος, αφού η Γερμανία παραμένει μια μεγάλη εξαγωγική δύναμη, γεγονός που την οδηγεί στην αντίληψη ότι δεν πρέπει, για κανένα λόγο, να δεσμευθεί, οριστικά και αμετάβλητα, στην ευρωζώνη, επιδιώκοντας την ανεξαρτησία των κινήσεων, για την περίπτωση εκείνη που κρίνει ότι το μέλλον της βρίσκεται εκτός ευρωζώνης.
Αυτός ο συνδυασμός οικονομικού συμφέροντος και εθνικιστικής ιδεολογίας είναι που αποτρέπει την γερμανική ελίτ από την αποκρουστική, γι’ αυτήν, πολιτική της ανακύκλωσης των πλεονασμάτων της στην ευρωζώνη. Για να το κάνει αυτό (να ανακυκλώσει δηλαδή τα πλεονάσματά της στις ελλειμματικές χώρες στην ευρωζώνη) πρέπει να αποδεχθεί ότι θα δεσμευτεί, οριστικά και αμετάκλητα, για την παραμονή της σε αυτήν και να αποδεχτεί ότι η ευρωζώνη στην αρχή και ολόκληρη η Ευρωπαϊκή Ένωση στην συνέχεια θα μετασχηματισθούν σε ομοσπονδιακό κράτος. Κάτι για το οποίο ούτε η γερμανική ελίτ, ούτε ο γερμανικός λαός μπορούν, τώρα, να διανοηθούν και να αποδεχθούν τον ουσιαστικό παραγκωνισμό τους, ή – έστω – τον υποβιβασμό τους, μέσα στα πλαίσια αυτής της ομοσπονδίας, αφού ο γερμανικός πληθυσμός στην ευρωζώνη και στην Ε.Ε. αποτελεί μια καθαρή μειοψηφία (μόλις τα 82/405 του πληθυσμού της Ε.Ε.) – δείτε στο μπλογκ μου το κατατοπιστικό θέμα (Απρίλιος 2010) : «Γερμανία και ευρωζώνη : Μια ιστορικά αντιφατική σχέση, που έχει οδηγήσει σε έλλειμμα ηγεσίας στην Ευρώπη» http://tassosanastassopoulos.blogspot.com/2010/05/blog-post.html και στο e-rooster : http://e-rooster.gr/03/2010/2330#comment-131175
Η ευρωζώνη, έτσι όπως πάει, βαδίζει προς την διάλυσή της. Αυτό, βέβαια, δεν είναι μοιραίο, αλλά οι εξελίξεις σε αυτήν θα είναι πολύ βραδείες και εξόχως βασανιστικές για τις χώρες εκείνες, οι οποίες αντιμετωπίζουν τα απόνερα της πολιτικής του σκληρού ευρώ, της θεσμοθετημένης μη ανακύκλωσης των ευρωζωνικών πλεονασμάτων στις ελλειμματικές χώρες και της άρνησης της εξυπηρέτησης των δημοσίων χρεών των χωρών της ευρωζώνης από έναν εγγυητή της τελευταίας καταφυγής.
Αυτή η κατάσταση οδηγεί την Ελλάδα (και τις άλλες χώρες της ευρωζώνης) στην αδήριτη ανάγκη για επιστροφή στην δραχμή. Όχι γιατί είναι κακή μια ευρωπαϊκή ομοσπονδία. Αντιθέτως, η ευρωπαϊκή ομοσπονδία είναι απολύτως απαραίτητη στον σύγχρονο κόσμο και η αλήθεια είναι ότι αυτή η ευρωπαϊκή ομοσπονδία ήταν αναγκαία αμέσως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η επιστροφή στο τοπικό μας νόμισμα είναι αναγκαία, ακριβώς επειδή η ευρωζώνη αποτελεί την παταγώδη αποτυχία της ευρωπαϊκής ομοσπονδιακής ενότητας, αφού δεν σχεδιάστηκε επάνω σε ένα τέτοιο μοτίβο, αλλά ο σχεδιασμός της έγινε για να εξυπηρετήσει τον γερμανογαλλικό σεπαρατισμό και ιδιαίτερα τον γερμανικό – και όχι μόνο τον γερμανικό – εθνικισμό.
Αυτή η κατάσταση καθιστά αναγκαία την επάνοδο της χώρας στην δραχμή, την οποία ουδέποτε έπρεπε να εγκαταλείψει, ακριβώς λόγω των δεδομένων και πλήρως γνωστών χαοτικών θεσμικών χαρακτηριστικών της ευρωζώνης και του ευρώ, που ήταν δεδομένο ότι, με μια μετρίας εντάσεως παγκόσμια ύφεση, θα οδηγούσαν σε αυτό το αποτέλεσμα που τώρα ζούμε και του οποίου το σύνολο της αποκρουστικότητας απέχει πολύ από το να έχει επιδειχθεί.
Αυτό είναι και το μέγιστο έγκλημα του Κώστα Σημίτη και του οπερεττικού του επιτελείου, καθώς και του συνόλου σχεδόν της ελληνικής πολιτικοοικονομικής και «πνευματικής» ελίτ, που οδήγησαν την χώρα μας και τον πληθυσμό της στην μεγαλύτερη και την περισσότερο καταστροφική στρατηγική ήττα της σύγχρονης Ιστορίας, με την υιοθέτηση του ευρώ και την εγκατάλειψη της δραχμής, προκειμένου να ικανοποιηθεί η βλαχομπαρόκ νοοτροπία και ψυχοσύνθεση της εντόπιας ελίτ.
Σε αυτήν την παγίδα είναι τώρα πιασμένη η χώρα. Και να δούμε πως θα βγει…
30 Ιουνίου, 2011 στις 19:54
kkalev
Ευελπιστώ ότι τελικώς η επένδυση των Ευρωπαϊκών ελίτ στο ευρώ και η πίεση των λαών της περιφέρειας θα είναι τόσο μεγάλη ώστε τελικώς να γίνουν οι απαραίτητες αλλαγές στο οικοδόμημα της Ευρώπης. Διαφορετικά η επιστροφή στα εθνικά νομίσματα θα είναι δεδομένη.
10 Ιουλίου, 2011 στις 02:51
Perastikos
Για να επανέλθω λίγο,η Αργεντινή αποσυνέδεσε το νόμισμα της απο το δολάριο και το άφησε διαπραγματευόμενο σε ελεύθερη ισοτιμία.
Δεν μπορούσε πλέον να μετατρέψει τα χρέη απο δολάρια στο νόμισμα της και να μην αρνηθεί να πληρώσει το χρέος;
Ή ήταν μονόδρομος η επιλογή της;
10 Ιουλίου, 2011 στις 09:54
kkalev
Είχε κάθε δυνατότητα να μετατρέψει τα χρέη της σε τοπικό νόμισμα. Τεχνικά κάτι τέτοιο θα ήταν default/restructuring αλλά σίγουρα υπήρχε ώς επιλογή. Εκτός των άλλων οι πιστωτές θα είχαν συμφέον να μην υπάρξει πολύ ισχυρή υποτίμηση του νομίσματος καθώς αυτο θα μείωνε την πραγματική αξία των χρεογράφων που θα κατείχαν.
Παρομοίως και το default της Ρωσίας το 1998 δεν ήταν απαραίτητο.
5 Δεκεμβρίου, 2011 στις 23:57
Perastikos
Δημοσιεύτηκε εδώ http://www.phorum.gr/viewtopic.php?f=80&t=223536&p=3983378#p3983378